Η οστεοπόρωση αποτελεί μια χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από μείωση της οστικής μάζας και διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής των οστών, καθιστώντας τα πιο εύθραυστα και πιο επιρρεπή σε κατάγματα.
Τα πιο συχνά οστεοπορωτικά κατάγματα των άνω άκρων είναι αυτά που πλήττουν την περιοχή του καρπού. Ένα από τα πιο συχνά κατάγματα που σχετίζονται με την οστεοπόρωση είναι και το κάταγμα κερκίδας. Αυτά τα κατάγματα μπορούν να προκληθούν ακόμα και μετά από μία απλή πτώση.
Πώς εμφανίζεται η οστεοπόρωση
Το οστό είναι ένας ζωντανός ιστός που συνεχώς ανακατασκευάζεται μέσω της δράσης δύο κυτταρικών ομάδων: των οστεοκλαστών, που απορροφούν το παλιό οστό, και των οστεοβλαστών, που δημιουργούν νέο οστό.
Όταν αυτή η ισορροπία διαταράσσεται, είτε λόγω αυξημένης απορρόφησης είτε λόγω μειωμένης παραγωγής νέου οστού, επέρχεται η οστεοπόρωση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της αντοχής του οστού, τη μείωση της οστικής πυκνότητας και την αυξημένη ευαισθησία σε κατάγματα.
Τι είναι το οστεοπορωτικό κάταγμα κερκίδας;
Το οστεοπορωτικό κάταγμα κερκίδας είναι μια μορφή κατάγματος στην περιοχή του καρπού που εμφανίζεται εξαιτίας της οστεοπόρωσης. Η οστεοπόρωση είναι ένας κυρίαρχος παράγοντας εμφάνισης καταγμάτων στην περιοχή του καρπού σε ηλικιωμένους, ιδιαίτερα σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Η μειωμένη δραστηριότητα, οι ορμονικές αλλαγές και η έλλειψη βιταμίνης D και ασβεστίου είναι παράγοντες που συμβάλλουν στην οστεοπόρωση σε άτομα προχωρημένης ηλικίας. Σε περιπτώσεις οστεοπόρωσης, ακόμη και μικροτραυματισμοί μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά κατάγματα, οδηγώντας σε μείωση της κινητικότητας και της ποιότητας ζωής.
Τα άτομα με οστεοπόρωση έχουν εύθραυστα οστά, με αποτέλεσμα ακόμη και μικρές πτώσεις ή ένας ήπιος τραυματισμός να μπορεί να οδηγήσει σε κάταγμα των οστών του καρπού. Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σε σύγκριση με τους άνδρες, καθώς η εμμηνόπαυση συνδέεται άμεσα με τη μείωση της οστικής πυκνότητας.
Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας της οστεοπόρωσης είναι καθοριστική, καθώς τα οστεοπορωτικά κατάγματα μπορούν να προκαλέσουν σημαντικούς περιορισμούς στις καθημερινές δραστηριότητες και να υποβαθμίσουν της ποιότητας ζωής.
Συντηρητική θεραπεία του οστεοπορωτικού κατάγματος κερκίδας
Όταν το κάταγμα δεν παρουσιάζει σημαντική παρεκτόπιση ή συντριβή, προτιμάται η μη χειρουργική θεραπεία του οστεοπορωτικού κατάγματος. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την ανάταξη του κατάγματος υπό αναισθησία και την τοποθέτηση γύψινου νάρθηκα για διάστημα 4-6 εβδομάδων, ώστε να επιτευχθεί η πώρωση.
Κατά τη διάρκεια της ακινητοποίησης, η κατάσταση του κατάγματος πρέπει να παρακολουθείται τακτικά, για να αποφευχθεί η πιθανότητα παρεκτόπισης, η οποία μπορεί να απαιτήσει νέα ανάταξη ή χειρουργική επέμβαση. Επιπλέον, τις πρώτες 48 ώρες μετά την τοποθέτηση του γύψου, μπορεί να εμφανιστεί πρήξιμο, το οποίο ενδέχεται να προκαλέσει πίεση στα νεύρα του χεριού και να απαιτήσει διάνοιξη του γύψου.
Μετά την αφαίρεση του γύψου, ο ασθενής ακολουθεί πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του χεριού και του καρπού. Η αποκατάσταση περιλαμβάνει κινησιοθεραπεία, ενδυνάμωση των μυών και σταδιακή επανεκπαίδευση χρήσης της άρθρωσης.
Πώς αντιμετωπίζεται χειρουργικά ένα οστεοπορωτικό κάταγμα κερκίδας;
Σε περιπτώσεις σύνθετων καταγμάτων με εκτεταμένη συντριβή, βράχυνση ή μεγάλη παρεκτόπιση, η χειρουργική αποκατάσταση είναι αναγκαία, καθώς η συντηρητική αντιμετώπιση συχνά δεν προσφέρει οριστική αντιμετώπιση του οστεοπορωτικού κατάγματος. Εάν συνυπάρχουν διαταραχές στην αισθητικότητα ή την κινητικότητα των δακτύλων, η χειρουργική επέμβαση δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να καθυστερείται. Η κατάλληλη χειρουργική τεχνική επιλέγεται με βάση τα χαρακτηριστικά του κατάγματος. Τα κύρια είδη χειρουργικών τεχνικών περιλαμβάνουν:
- Ανοιχτή ανάταξη και εσωτερική οστεοσύνθεση, η οποία συνιστά και την πιο διαδεδομένη τεχνική. Αυτή περιλαμβάνει τη χρήση ειδικών πλακών και βιδών τιτανίου για τη σταθεροποίηση του κατάγματος. Για την πραγματοποίηση της επέμβασης απαιτείται μόνο μια μικρή τομή στον καρπό. Μετά την επέμβαση, το άκρο μπορεί να κινητοποιηθεί άμεσα, ενώ συχνά ο ασθενής δε χρειάζεται καν να φορέσει νάρθηκα.
- Εξωτερική οστεοσύνθεση, η οποία πραγματοποιείται σε περιπτώσεις με έντονο οίδημα ή όταν η εσωτερική οστεοσύνθεση δεν είναι δυνατή.
Εάν ένα κάταγμα στην περιοχή του καρπού δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως δυσκαμψία, αρθρίτιδα και χρόνιο πόνο, που δύσκολα αντιμετωπίζονται. Γενικά, ένα οστεοπορωτικό κάταγμα κερκίδας θα πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα και στοχευμένα με το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο, καθώς η ατελής ή καθυστερημένη θεραπεία μπορεί να έχει δυσμενείς συνέπειες για τον ασθενή. Όποια γραμμή θεραπείας κι αν επιλεχθεί (συντηρητική ή χειρουργική), η έναρξη ενός στοχευμένου προγράμματος φυσικοθεραπείας είναι αναγκαία.
Γενικά, το οστεοπορωτικό κάταγμα κερκίδας αποτελεί πάθηση που χρήζει άμεσης και στοχευμένης αντιμετώπισης, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θέτει σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση, είτε συντηρητική είτε χειρουργική, εξαρτάται από τη συνθετότητα και τα χαρακτηριστικά του κατάγματος.
Παράλληλα, η πρόληψη παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη μείωση των κινδύνων εμφάνισης οστεοπορωτικών καταγμάτων. Η σωστή διατροφή, πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D, η άσκηση και η έγκαιρη διάγνωση της οστεοπόρωσης αποτελούν σημαντικά μέτρα πρόληψης.
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Άνω Άκρου Δρ. Παναγιώτης Πάντος αναλαμβάνει να αποκαταστήσει με επιτυχία κάθε περιστατικό κατάγματος του άνω άκρου, εφαρμόζοντας το κατάλληλο σχέδιο θεραπείας.
