Ο πόνος στον αγκώνα αποτελεί ένα κοινό σύμπτωμα που επηρεάζει άτομα κάθε ηλικίας και επαγγελματικής δραστηριότητας. Είτε προκύπτει από αθλητισμό, χειρωνακτική εργασία ή απλές καθημερινές κινήσεις όπως η πληκτρολόγηση, ο αγκώνας είναι επιρρεπής σε καταπόνηση και φθορά.
Η άρθρωση του αγκώνα είναι σύνθετη και εμπλέκει τρία οστά: το βραχιόνιο, την κερκίδα και την ωλένη. Ο σχεδιασμός της επιτρέπει τόσο την κάμψη-έκταση όσο και την περιστροφή του πήχη. Αυτές οι λειτουργίες διευκολύνονται από μυς, τένοντες, συνδέσμους και νεύρα που περιβάλλουν την άρθρωση. Λόγω της συχνής και ποικιλόμορφης χρήσης της, οποιαδήποτε βλάβη σε μία από αυτές τις δομές μπορεί να προκαλέσει πόνο.
Ο πόνος στον αγκώνα δεν είναι πάντα συνεχής. Μπορεί να εμφανίζεται μόνο κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων κινήσεων, να χειροτερεύει σταδιακά ή να συνοδεύεται από συμπτώματα όπως μούδιασμα στα δάκτυλα. Μερικές φορές πρόκειται για ήπιο ερεθισμό, άλλες φορές όμως για σοβαρό τραυματισμό, όπως ένα κάταγμα ή μια ρήξη τένοντα.
Η ακριβής αιτία είναι συχνά δύσκολο να εντοπιστεί χωρίς ιατρική αξιολόγηση. Είναι σημαντικό να εξεταστείτε από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό, καθώς η σωστή διάγνωση είναι το πρώτο και καθοριστικό βήμα για την κατάλληλη θεραπεία.
Πόνος στον αγκώνα που προέρχεται από τραυματισμό των τενόντων
Η πιο συχνή αιτία πόνου στον αγκώνα είναι η τενοντίτιδα, η οποία προκύπτει από μικροτραυματισμούς λόγω επαναλαμβανόμενης καταπόνησης. Η τενοντίτιδα του αγκώνα χωρίζεται συνήθως σε δύο βασικές μορφές, ανάλογα με την περιοχή που προσβάλλεται σε έξω επικονδυλίτιδα, σε έσω επικονδυλίτιδα και σε τενοντίτιδα του δικέφαλου ή του τρικεφάλου μυός.
Έξω επικονδυλίτιδα (Tennis Elbow)
Η έξω επικονδυλίτιδα ή αλλιώς “αγκώνας του τενίστα” είναι μια επώδυνη πάθηση που οφείλεται σε φλεγμονή ή εκφυλισμό του τένοντα που προσφύεται στην εξωτερική πλευρά του αγκώνα. Ο τένοντας αυτός είναι υπεύθυνος για την έκταση του καρπού και των δακτύλων.
Οι ασθενείς αισθάνονται πόνο στην έξω πλευρά του αγκώνα που επιδεινώνεται όταν τεντώνουν το χέρι, πιάνουν ή σηκώνουν αντικείμενα.
Η έξω επικονδυλίτιδα είναι συχνή πάθηση , όχι μόνο σε επαγγελματίες που καταπονούν τον αγκώνα στην εργασία τους, αλλά και σε αθλητές, ιδιαίτερα σε όσους ασχολούνται με αθλήματα όπως το τένις, το squash και το padel, αλλά και σε αθλητές ρίψεων και άρσης βαρών. Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις του αντιβραχίου και του καρπού μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμούς που, με την πάροδο του χρόνου, προκαλούν φλεγμονή ή εκφύλιση του τένοντα.
Έσω επικονδυλίτιδα (Golfer’s Elbow)
Η έσω επικονδυλίτιδα προκαλείται από υπερφόρτωση του τένοντα στην εσωτερική πλευρά του αγκώνα, εκεί όπου προσφύονται οι μυς που κάμπτουν τον καρπό και τα δάκτυλα. Αν και ονομάζεται “αγκώνας του γκόλφερ”, δεν αφορά μόνο αθλητές. Μπορεί να προκληθεί και από απλές χειρωνακτικές δραστηριότητες ή εργασίες που περιλαμβάνουν δυνατό πιάσιμο. Ο πόνος στον αγκώνα εκτείνεται συχνά στον πήχη και μπορεί να συνοδεύεται από μυϊκή αδυναμία.
Πόνος στον αγκώνα λόγω τενοντίτιδας δικέφαλου και τρικεφάλου μυός
Όταν οι τένοντες του δικεφάλου (πρόσθια επιφάνεια αγκώνα) ή του τρικέφαλου (οπίσθια επιφάνεια) αναπτύσσουν φλεγμονή λόγω υπέρχρησης, προκαλούν εντοπισμένο πόνο και ευαισθησία. Η χρόνια καταπόνηση από επαναλαμβανόμενη κάμψη ή έκταση του αγκώνα ευνοεί την εμφάνιση των συγκεκριμένων τενοντίτιδων. Σε σοβαρές περιπτώσεις, υπάρχει κίνδυνος ρήξης του τένοντα, ενώ εμφανίζεται έντονος πόνος στον αγκώνα, οίδημα και απώλεια δύναμης.
Θυλακίτιδα ωλεκράνου
Η θυλακίτιδα του ωλεκράνου είναι η φλεγμονή του θυλάκου, ενός μικρού σάκου που προστατεύει την πίσω πλευρά του αγκώνα. Η πάθηση προκαλεί πρήξιμο, ερυθρότητα και δυσκαμψία στην περιοχή. Συνήθως προκύπτει από πίεση, όπως το να ακουμπά κανείς τον αγκώνα του για μεγάλο διάστημα σε σκληρές επιφάνειες. Μπορεί επίσης να οφείλεται σε αθλητικό τραυματισμό ή φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η ουρική ή ρευματοειδής αρθρίτιδα. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει και μόλυνση, οπότε απαιτείται ιατρική παρέμβαση.
Ωλένια νευρίτιδα
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά νευρολογικά αίτια πόνου στον αγκώνα είναι η ωλένια νευρίτιδα. Το ωλένιο νεύρο περνάει πίσω από τον έσω επικόνδυλο του αγκώνα, μέσα από έναν στενό σωλήνα. Όταν πιέζεται σε αυτό το σημείο, προκαλείται πόνος στον αγκώνα, που συχνά συνοδεύεται από μούδιασμα στον τέταρτο και πέμπτο δάκτυλο του χεριού. Η αδυναμία συγκράτησης αντικειμένων και το αίσθημα καψίματος στον πήχη είναι επίσης χαρακτηριστικά.
Μυϊκός Τραυματισμός
Οι μυϊκοί τραυματισμοί στον αγκώνα συνήθως οφείλονται σε διαρκή καταπόνηση, απότομες κινήσεις και επαναλαμβανόμενη πίεση στους μύες και τους τένοντες γύρω από την άρθρωση του αγκώνα. Είναι συχνά απόρροια αθλητικών δραστηριοτήτων που χαρακτηρίζονται από συνεχή χτυπήματα ή/και άρση βαρών.
Ο πόνος εμφανίζεται στον αγκώνα (εξωτερικά ή εσωτερικά) και μπορεί να συνοδεύεται από οίδημα και περιορισμένη κίνηση.
Η θεραπεία περιλαμβάνει αρχικά ξεκούραση, παγοθεραπεία και πιθανόν φυσικοθεραπεία. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν μη επεμβατικές θεραπείες όπως οι βιολογικές θεραπείες PRP για την ενίσχυση της επούλωσης και την αποκατάσταση.
Κατάγματα και εξαρθρήματα
Τα κατάγματα του αγκώνα, όπως το κάταγμα ωλεκράνου ή το κάταγμα κεφαλής κερκίδας, είναι επώδυνα και προκαλούνται συχνά από πτώσεις ή απευθείας πλήγματα. Τα συμπτώματα είναι έντονος πόνος στον αγκώνα, οίδημα, περιορισμένη κινητικότητα και μερικές φορές παραμόρφωση. Τα εξαρθρήματα είναι πιο σπάνια αλλά σοβαρά, καθώς συνήθως συνοδεύονται από τραυματισμούς στους συνδέσμους ή τα νεύρα.
Αστάθεια Αγκώνα
Η αστάθεια στον αγκώνα προκύπτει όταν οι δομές που συγκρατούν την άρθρωση του αγκώνα, όπως οι σύνδεσμοι και οι τένοντες, εκφυλίζονται ή τραυματίζονται. Η αστάθεια μπορεί να προκληθεί από επαναλαμβανόμενες εξαρθρώσεις του αγκώνα ή από αθλητικές δραστηριότητες που πιέζουν τον αγκώνα, όπως το μπάσκετ. Οι ασθενείς με αστάθεια στον αγκώνα συνήθως παραπονιούνται για πόνο κατά τη διάρκεια των γρήγορων κινήσεων του χεριού. Η θεραπεία της αστάθειας του αγκώνα περιλαμβάνει αρχικά τη συντηρητικό πλάνο θεραπείας με φυσικοθεραπεία για την ενδυνάμωση των μυών και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση της σταθερότητας του αγκώνα.
Πόνος στον αγκώνα λόγω οστεοαρθρίτιδας αγκώνα
Η οστεοαρθρίτιδα αγκώνα, αποτελεί μία εκφυλιστική νόσο που προκαλείται από τη σταδιακή φθορά του αρθρικού χόνδρου, που επενδύει την άρθρωση, οδηγώντας σε πόνο, δυσκαμψία, μείωση της κινητικότητας και συχνά σε αίσθηση τριβής κατά τη κίνηση. Εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα προχωρημένης ηλικίας ή σε ασθενείς που χρησιμοποιούν υπερβολικά τον αγκώνα ή έχουν ιστορικό τραυματισμών.
Ο πόνος λόγω οστεοαρθρίτιδας χειροτερεύει με την προσπάθεια και μπορεί να περιορίζει σημαντικά την ικανότητα της άρσης αντικειμένων ή έκτασης του χεριού.
Διάγνωση
Η σωστή διάγνωση βασίζεται στη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού και την κλινική εξέταση. Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να ζητηθούν ακτινογραφίες, υπερηχογραφήματα, μαγνητική τομογραφία, ή ηλεκτρομυογράφημα όταν υπάρχει κλινική υποψία ωλένιας νευρίτιδας. Ένας έμπειρος ορθοπαιδικός χειρουργός άνω άκρου μπορεί να εκτιμήσει την αιτία του πόνου βάσει της εντόπισης, της διάρκειας και της έντασης των συμπτωμάτων.
Πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος στον αγκώνα
Συντηρητική αντιμετώπιση
Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία του πόνου. Οι πιο συνηθισμένες επιλογές περιλαμβάνουν:
- Ξεκούραση και αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τον πόνο στον αγκώνα
- Παγοθεραπεία, κυρίως σε φλεγμονώδεις παθήσεις
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα και τοπικές εγχύσεις κορτικοστεροειδών
- Φυσικοθεραπεία με ειδικές ασκήσεις αποκατάστασης
- Θεραπείες με PRP (πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια) για τενοντίτιδες και χρόνιες φλεγμονές και κατόπιν πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για την ενδυνάμωση της περιοχής.
Πότε χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση
Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι απαραίτητη σε περιπτώσεις καταγμάτων, εξαρθρημάτων ή ανθεκτικών επικονδυλίτιδων που δεν ανταποκρίνονται στη συντηρητική θεραπεία. Η αρθροσκόπηση αποτελεί μια σύγχρονη, ελάχιστα επεμβατική μέθοδο με εξαιρετικά αποτελέσματα και ταχεία αποκατάσταση.
Πότε να επισκεφτείτε τον Ορθοπεδικό
Γενικά, ο πόνος στον αγκώνα μπορεί να έχει πολλές αιτίες και να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής. Η πρώιμη διάγνωση και η σωστή θεραπευτική προσέγγιση είναι καθοριστικές για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας. Αν αισθάνεστε πόνο στον αγκώνα που επιμένει περισσότερο από δύο εβδομάδες και συνοδεύεται από οίδημα ή μούδιασμα, ή περιορίζει τις κινήσεις σας, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό.
Ο Ορθοπαιδικός χειρουργός Δρ. Παναγιώτης Πάντος, Διευθυντής Ορθοπεδικής Κλινικής, τμήματος Άνω Άκρου, στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, διαθέτει εκτενή κλινική εμπειρία και εφαρμόζει τις πιο αποτελεσματικές και επιστημονικά τεκμηριωμένες θεραπείες για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του αγκώνα, εξατομικεύοντας το πλάνο θεραπείας ανά περίπτωση.
