Έχετε αισθανθεί ποτέ ξαφνικό πόνο στη βάση του αντίχειρα, που γίνεται πιο έντονος, όταν πιάνετε αντικείμενα ή όταν προσπαθείτε να ανοίξετε ένα βάζο; Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι ακόμη και οι πιο απλές κινήσεις, όπως το να σηκώσετε το κινητό σας ή να κρατήσετε αγκαλιά το παιδί σας, προκαλούν δυσφορία στον καρπό. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδεικνύουν τενοντοελυτρίτιδα De Quervain – μια συχνή μορφή φλεγμονής των τενόντων του καρπού που επηρεάζει την καθημερινότητα.
Η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain εμφανίζεται συχνά σε νέες μητέρες, εργαζόμενους που χρησιμοποιούν πολύ τα χέρια τους, αλλά και αθλητές. Η πάθηση μάλιστα είναι γνωστή και ως «ο αντίχειρας της νοικοκυράς» , εμφανίζεται πολύ συχνότερα στις γυναίκες, ιδίως σε ηλικίες άνω των 40 ετών.
Ο πόνος που προκαλεί μπορεί να ξεκινήσει ήπια, όμως σταδιακά γίνεται τόσο έντονος που εμποδίζει απλές κινήσεις. Ευτυχώς, η έγκαιρη διάγνωση και οι σύγχρονες θεραπείες προσφέρουν πλήρη ανακούφιση και αποκατάσταση της λειτουργικότητας του χεριού.
Τι είναι η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain;
Η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain αποτελεί από τις συχνότερες αιτίες πόνου στον καρπό και στη βάση του αντίχειρα. Πρόκειται για μια φλεγμονώδη πάθηση των τενόντων του πρώτου ραχιαίου διαμερίσματος του καρπού, συγκεκριμένα του μακρού απαγωγού και του βραχέος εκτείνοντα του αντίχειρα.
Η πάθηση περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Ελβετό χειρουργό Fritz de Quervain το 1895 και είναι μια μορφή στενωτικής τενοντοελυτρίτιδας. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι τένοντες που περνούν μέσα από ένα στενό ινώδες κανάλι στο ύψος του καρπού αναπτύσσουν φλεγμονή, με αποτέλεσμα να διογκώνεται το έλυτρό τους. Αυτό προκαλεί τριβή, πόνο και δυσκαμψία στην κίνηση του αντίχειρα.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, οι τένοντες γλιστρούν ομαλά μέσα στο έλυτρο κατά την έκταση και την απαγωγή του αντίχειρα. Όταν όμως αναπτυχθεί φλεγμονή, η κίνηση αυτή γίνεται δύσκολη και επώδυνη. Η κατάσταση αυτή δεν σχετίζεται μόνο με την υπερβολική χρήση του χεριού, αλλά και με άλλους παράγοντες όπως τραυματισμοί ή ρευματολογικά νοσήματα.
Αίτια και προδιαθεσικοί παράγοντες
Η συχνότερη αιτία της τενοντοελυτρίτιδας De Quervain είναι η υπερχρήση του αντίχειρα. Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις κάμψης, έκτασης ή στροφής προκαλούν μηχανικό ερεθισμό και φλεγμονή των τενόντων στη βάση του καρπού. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι νέες μητέρες, που περνούν πολλές ώρες κρατώντας αγκαλιά το μωρό τους. Η συνεχής καταπόνηση των τενόντων σε αυτή τη θέση οδηγεί σε φλεγμονή, γι’ αυτό και η πάθηση είναι ιδιαίτερα συχνή στη λοχεία.
Εκτός από τις μητέρες, η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain εμφανίζεται συχνά σε εργαζόμενους με χειρωνακτικά επαγγέλματα, σε αθλητές (ιδίως σε αθλήματα όπως το τένις ή η αντισφαίριση), καθώς και σε άτομα που χρησιμοποιούν υπερβολικά τα χέρια τους στον υπολογιστή ή το κινητό.
Παράγοντες όπως η ηλικία άνω των 40 ετών, το γυναικείο φύλο και η ύπαρξη φλεγμονωδών ή ρευματολογικών νοσημάτων (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα) αυξάνουν επίσης την πιθανότητα εμφάνισης της πάθησης.
Συμπτώματα που προκαλεί η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain
Το βασικό σύμπτωμα της τενοντοελυτρίτιδας De Quervain είναι ο έντονος πόνος στη βάση του αντίχειρα, στην κερκιδική πλευρά του καρπού. Ο πόνος έχει προοδευτική έναρξη και μπορεί να είναι οξύς ή καυστικός στη διάρκεια της κίνησης, ενώ συχνά επιδεινώνεται με την άσκηση πίεσης ή τη σύλληψη αντικειμένων , όπως το άνοιγμα ενός βάζου ή το στρίψιμο ενός κλειδιού.
Σε οξείες φάσεις, ακόμη και οι πιο απλές κινήσεις μπορεί να είναι επώδυνες, οδηγώντας τον ασθενή σε αδυναμία να εκτελέσει καθημερινές δραστηριότητες. Σε προχωρημένα στάδια, οι τένοντες μπορεί να «κολλούν» μέσα στο έλυτρο, προκαλώντας αίσθημα μαγκώματος ή ακόμα και πλήρη δυσκινησία. Ο πόνος μπορεί να αντανακλά προς το αντιβράχιο, ενώ σε περιόδους επιδείνωσης παρατηρείται μείωση της δύναμης λαβής.
Διάγνωση της τενοντοελυτρίτιδας De Quervain
Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στο ιστορικό και την κλινική εξέταση από τον Ορθοπαιδικό . Ο γιατρός μπορεί να προκαλέσει τον χαρακτηριστικό πόνο πιέζοντας τη βάση του αντίχειρα ή εκτελώντας το τεστ Finkelstein. Σε αυτό το τεστ, ο ασθενής κλείνει τον αντίχειρα μέσα στην παλάμη, σχηματίζοντας γροθιά, και λυγίζει τον καρπό προς την ωλένια πλευρά. Εάν προκληθεί έντονος στην κερκιδική πλευρά, η διάγνωση της τενοντοελυτρίτιδας De Quervain είναι σχεδόν βέβαιη.
Απεικονιστικές εξετάσεις, όπως ακτινογραφίες ή μαγνητική τομογραφία, δεν είναι συνήθως απαραίτητες. Μπορεί ωστόσο να πραγματοποιηθούν όταν υπάρχει ανάγκη αποκλεισμού άλλων παθήσεων, όπως αρθρίτιδα ή τραυματισμοί.
Συντηρητική Θεραπεία
Η πρώτη γραμμή θεραπείας για την τενοντοελυτρίτιδα De Quervain είναι πάντα συντηρητική. Στόχος είναι να μειωθεί η φλεγμονή και να αποφευχθεί η επανεμφάνιση των συμπτωμάτων. Συνήθως συστήνεται:
- Ανάπαυση και αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τον πόνο.
- Νάρθηκας ακινητοποίησης αντίχειρα – καρπού, ώστε να περιοριστούν οι κινήσεις που προκαλούν ερεθισμό.
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), είτε τοπικά είτε από το στόμα, για την ανακούφιση από τον πόνο και το οίδημα.
- Τοπικές εγχύσεις κορτιζόνης, όταν τα συμπτώματα επιμένουν. Αν εφαρμοστούν μέσα στους πρώτους 6 μήνες από την έναρξη των συμπτωμάτων, μπορούν να οδηγήσουν σε πλήρη ύφεση.
- Φυσικοθεραπεία με ειδικές ασκήσεις διάτασης και ενδυνάμωσης, η οποία μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ταχύτερη ανάρρωση.
Χειρουργική αποκατάσταση της Τενοντοελυτρίτιδας De Quervain
Όταν η συντηρητική αγωγή δεν αποδίδει, , η χειρουργική αποκατάσταση της τενοντοελυτρίτιδας De Quervain αποτελεί την οριστική λύση. Η διαδικασία είναι σύντομη, πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και διαρκεί περίπου 15–20 λεπτά. Μέσα από μια μικρή τομή (περίπου 2 εκατοστά), ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός απελευθερώνει τους φλεγμαίνοντες τένοντες από το στενό ινώδες έλυτρο που τους περιορίζει.
Με αυτόν τον τρόπο, οι τένοντες μπορούν πλέον να κινούνται ελεύθερα, χωρίς τριβή και μηχανικό ερεθισμό, εξαλείφοντας το αίτιο του πόνου.
Η επέμβαση δεν απαιτεί παραμονή στο νοσοκομείο, και ο ασθενής μπορεί να κινητοποιήσει το χέρι του σχεδόν άμεσα. Σε 2 εβδομάδες περίπου επιστρέφει κανονικά στις καθημερινές του δραστηριότητες. Τα ποσοστά επιτυχίας είναι πολύ υψηλά (>95%), ενώ η υποτροπή είναι εξαιρετικά σπάνια όταν την επέμβαση αναλαμβάνει να πραγματοποιήσει ένας εξειδικευμένος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Άνω Άκρου. Οι περισσότεροι ασθενείς αναφέρουν άμεση ανακούφιση από τον πόνο και βελτίωση της λειτουργικότητας του χεριού ήδη από τις πρώτες ημέρες.
Αποκατάσταση της ποιότητας ζωής των ασθενών με τενοντοελυτρίτιδα De Quervain
Η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain μπορεί να είναι ενοχλητική, όμως με τη σωστή θεραπευτική προσέγγιση τα συμπτώματα υποχωρούν αποτελεσματικά. Είναι σημαντικό ο ασθενής να μην αγνοήσει τον πόνο και να απευθυνθεί έγκαιρα σε Ορθοπαιδικό Χειρουργό Άνω Άκρου, ώστε να αποφευχθεί η χρόνια φλεγμονή και οι μόνιμες ενοχλήσεις.
Με τις κατάλληλες προσαρμογές στην καθημερινότητα, την αποφυγή κινήσεων που προκαλούν ερεθισμό και την καθοδήγηση από τον θεράποντα ιατρό, η επιστροφή σε μια φυσιολογική και ανώδυνη λειτουργία του χεριού είναι απόλυτα εφικτή.
Συμπερασματικά, η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain είναι μια συχνή αλλά άκρως απολύτως θεραπεύσιμη πάθηση. Είτε με συντηρητική αγωγή είτε με χειρουργική αντιμετώπιση, οι περισσότεροι ασθενείς ανακτούν πλήρως τη λειτουργικότητα του χεριού τους και επιστρέφουν χωρίς περιορισμούς στις δραστηριότητές τους.
Ας μην ξεχνάμε όμως πως η επιλογή του κατάλληλου γιατρού είναι ίσως το πιο σημαντικό βήμα για την επιτυχή αποκατάσταση του προβλήματος. Γνωρίζοντας πόσο περιοριστικές μπορούν να αποβούν για την καθημερινότητα των ασθενών τέτοιες παθήσεις, ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Άνω Άκρου Δρ. Παναγιώτης Πάντος τις αντιμετωπίζει με τη βέλτιστη ανά περίπτωση θεραπευτική στρατηγική.
